Najciekawsze książki poruszające tematy okołofotograficzne

Współcześnie, aby poszerzyć swoją wiedzę na dany temat, najchętniej sięgamy do szerokich zasobów internetu. Jednak – jak wiadomo – wiedza online niekiedy potrafi dość mocno rozminąć się z wiedzą dostępną „offline”: w książkach, albumach czy poradnikach. Internetowe informacje bywają płytkie, niesprawdzone, a ponadto, nadal istnieje wielu ludzi, którzy słowo pisane cenią sobie ponad wszystko. Z tych powodów (i z okazji bycia naczelnym molem książkowym) chcielibyśmy dziś przedstawić subiektywny wybór sześciu najlepszych książek o fotografii, które nie są poradnikami, lecz z których można nauczyć się wiele o jej historii, o jej filozofii i duszy zaklętej w zdjęciach.

 

O fotografii – Susan Sontag

To jedna z najciekawszych i najważniejszych pozycji, jakie kiedykolwiek powstały. Nie ma w niej ani jednego zdjęcia, a mimo to – przez wielu uważana jest za klasyk, który powinna przeczytać każda osoba pasjonująca się fotografią. Sontag, jedna z najważniejszych intelektualistek dwudziestego wieku, skupia się na filozoficznym zagadnieniu fotografii, mówi o fotografii jako rytuale. Jak fotografia może kształtować świat, czym ona w istocie jest, po co w ogóle istnieje, jakie są relacje między fotografem, obiektem, a widzem? Książka to zbiór esejów stworzony przez osobę „z zewnątrz”, Sontag bowiem nie jest fotografem, a obiektywnym teoretykiem. Autorka bywa bezczelna, ironiczna i nie pisze o fotografii w sposób wzniosły czy pełen podziwu. Skupia się między innymi na etyce i moralności twórców. To pozycja, którą warto przeczytać i zrozumieć, książka, która może wywrócić poukładany świat do góry nogami.

 

A Photographer’s Life: 1990-2005 – Annie Leibovitz

To jeden z najważniejszych albumów fotograficznych w historii. To biografia wybitnej fotografki przedstawiona na zdjęciach przez nią wykonanych. Przeglądając album, odnosi się wrażenie, że Leibovitz była wszędzie, widziała wszystko i zawsze miała przy sobie aparat, żeby to uwiecznić. Fotografowała swoją rodzinę, konflikt w Bośni, znanych ludzi, krajobrazy, nawet swoją partnerkę po śmierci. Autorka wiele razy podkreślała, że nie ma dwóch żyć i wszystkie z jej kadrów składają się na jej historię, pasję i pracę.

 

Dno oka. Eseje o fotografii – Wojciech Nowicki

Kolejny zbiór esejów, które wzięły swój początek w ogromnej miłości do fotografii. Nowicki przyznał, że zaczęło się od pochłaniania książek o tym medium, później zaczęło się kupowanie zdjęć i tworzenie kolekcji. W tej pozycji zamieszczone są reprodukcje fotografii, które sały się punktem wyjścia do rozważań i opowieści. O orientalizmie w fotografii, o autochromach czy o gigantycznym projekcie Zofii Rydet. Nowicki pisze o wybranych zdjęciach „od środka”, przeżywając je razem z czytelnikiem.

 

Foto biografia PRL – Łukasz Modelski

Zbiór rozmów z najważniejszymi fotoreporterami PRL – Romualdem Broniarkiem, Aleksandrem Jałosińskim, Bogdanem Łopieńskim, Janem Morkiem, Wojciechem Plewińskim i Tadeuszem Rolke. Publikacja towarzyszyła wystawie „Czas wolny. Fotografie” w warszawskiej Zachęcie. Modelski był jej kuratorem. Książka nie tylko ujawnia genezę fenomenu polskiej fotografii reportażowej, ale tworzy niezwykle barwny portret tamtych czasów. Wywiady są oderwane od ówczesnej rzeczywistości politycznej, nie ma mowy o szarości i niewoli tamtych czasów. Fotografowie opowiadają życiowe anegdoty związane ze zleceniami, chałturami, mówią o codziennej rzeczywistości. Odpowiadają na pytania: skąd brały się dziewczyny na okładkach „Przekroju”? Z jakiej odległości można było sfotografować Władysława Gomułkę, a jak blisko podejść do Edwarda Gierka? Co oznaczała dla fotografa przynależność do PZPR?